Hanzestad Stolp/Słupsk

Vanuit Ustka met de trein naar Słupsk. Het station van Ustka is een bouwval (net als de stations onderweg), kaartjes kun je er niet kopen, maar het perron en de trein zijn spiksplinternieuw, een sprinter met wc, stopcontacten en wifi. Dit alles met EU-ondersteuning. Jammer dat ik er maar 19 min. in zit. Dan Słupsk/Stolp.
De eerste meldingen van een nederzetting aan de rivier de Słupia dateren van de 8e eeuw. De stad is heel lang van de Pommerse hertogen geweest. In 1329 verpandden de hertogen de stad Stolp aan de kruisridders van de Duitse Orde, maar de lokale bevolking gaf geld en sieraden aan de Greifen-hertogen om te voorkomen dat de stad voorgoed aan die Duitse Orde verviel. Daar hangt nog een roerend schilderij van in het raadhuis. En de Greifens hielpen mee om de stad tot handelsstad te maken, handelswaar: honing, koren, hout, teer, barnsteen, toetreding tot de Hanze in 1365. De bijbehorende haven was Ustka en nog steeds worden er om 12u bazuinstoten uitgewisseld tussen Ustka en Słupsk, helaas is het wel een bandje en ik heb Ustka niet horen antwoorden. Na de dood van de laatste Pommerse hertog Bogusław XIV, die nog steeds te pronk staat met zijn rug naar zijn slot en zijn gezicht naar zijn kerk, werd het hertogdom in 1652 opgedeeld tussen Zweden en Brandenburg. Stolp kwam onder de Brandenburgse Hohenzollern, die helaas van oorlog hielden. Stolp werd een garnizoensstad en verarmde. Vanaf de 19e eeuw gaat het weer voorwaarts, verkeerswegen naar Danzig en Stettin, spoorweg, en landbouwmodernisering maakten dat de stad van 5000 naar 27000 inwoners groeide. Je ziet ook dat veel grootse gebouwen in de stad van rond 1900 zijn met art nouveau versieringen, bv het indrukwekkende raadhuis. De verloren WOI en de vlucht van de Duitse ingezetenen uit het nieuwe Poolse gebied naar deze streek maakten dat, in tegenstelling tot veel andere Pommerse steden, Stolp vanaf '33 een NSDAP-stad was en daarvan de economische vruchten heeft geplukt. 8 maart 1945 werd Stolp door de Russen veroverd en binnen een dag leeggehaald en verbrand. Daarna kwam een nieuwe volksverhuizing, de Duitsers werden verdreven tot over de Oder en de Polen uit het grensgebied en Warschau bevolkten de stad. Stolp werd Słupsk. In de jaren '60 en '70 werd de stad hersteld en sommige historische gebouwen weer opgebouwd. De huidige stad heeft ca 100000 inwoners, is welvarend, een bestuurlijk middelpunt en op Europa gericht. Bijzondere gebouwen: het al genoemde raadhuis; de gotische Mariakerk; oorspronkelijk uit 1350, met binnen veel moois uit de 17e-19e eeuw; een postkantoor uit 1879, dat ook van binnen nog deels oud is; vestingwerken/torens; en een abdijkerk van de Norbertijner zusters, later basisschool en meisjesgymnasium en nu bibliotheek. De kerk ziet er dan ook niet helemaal als een kerk uit (foto). Verder is ook deze stad weer erg groen.
De komende dagen ga ik langs de kust richting Danzig, daar moet ik zien of ik fietskaarten en visum voor Kaliningrad kan krijgen. Mijn literatuur loopt wat achter, ik lees nog over het Elbegebied (Lenz) en het is zo langzamerhand toch tijd voor de Danziger trilogie (Grass). Maar Deutschstunde is te goed om te onderbreken.