Terug naar de Hanze bakermat

Anderhalve dag varen en ik ben vanuit Tallinn weer terug waar ik anderhalve maand geleden wegfietste. De Oostzee/Hanzeronde voltooid. Eergister om 17u vertrok de boot uit Helsinki. Van oorsprong een vrachtboot maar nu zitten er ook veel toeristen op en zo'n 20 fietsen, meest Duitsers. De boot is luxer dan ik verwacht had: ruime hutten, 2 restaurants, sauna. Even denk ik alleen te zijn in de 4-dameshut, omdat ik maar 1 opgemaakt bed zie, maar er komen nog 2 vrouwen bij, naar later blijkt een Russische moeder met 16-jarige dochter die in Krommenie(!) wonen. Ik kan zelfs meerijden naar huis met de fiets achter in de bus. Leuk aangeboden maar dat ga ik niet doen, nog even fietsen. Wat doe je tijdens zo'n 30 uur, je leest veel, kijkt wat over zee, neemt een sauna, luistert naar muziek: kortom, je luiert wat af. Bij aankomst in Travemünde, half tien, is het al pikkedonker, gelukkig ben ik op de heenweg al op de camping geweest, dus die kan ik vinden. De tent opzetten in het donker gaat ook wel, de buurman laat zijn lamp over mijn werkzaamheden schijnen en ik begrijp nu de elfstedenrijders, het bijlichten is vriendelijk bedoeld maar wel oogverblindend. Nog een douche, een biertje in het campingrestaurant en om elf uur lig ik in mijn slaapzak.
Nu ik hier toch ben, besteed ik nog een dag in Lübeck. Het Günter-Grasshaus en het Willy-Brandthaus staan nog op mijn verlanglijst. Van Günter Grass heb ik de afgelopen tijd de Danziger Trilogie herlezen. Doordat ik nu in Gdansk ben geweest en de geur van de Oostzee meedraag, leest dat toch heel anders dan de eerste keer. Het Grasshaus is een leuk en informatief museum, waar je gemakkelijk uren in doorbrengt. De vele tekeningen en vooral Grass als beeldhouwer zijn nieuw voor me. En als achtergrond van de Danziger boeken is het leuk om te lezen dat hij in 1958 vanuit Parijs naar Gdansk reist om sporen te zoeken van zijn verloren stad. Hij reist terug met (tastbare) herinneringen die ik herken, zoals "aufschäumendes Brausepulver, Karfreitagslärm, den Fluchtweg des Geldbriefträgers von die Polnische Post", etc. Geleerd dat Siegfried Lenz en Grass vrienden waren en dat er tussen de sociaaldemocraat Grass en de conservatief Strauß vast geen warme band bestond gezien het citaat van Franz Joseph "Dem ist die bayerische Volksseele so unbekannt, daß er am besten zu Hause bleibt. Der halt alle Bayern mehr oder weniger für Analphabeten, dieser auf dem Pegasus dahertrabende deutsche Oberdichter". Als ik voor ik wegga nog even naar de wc ga, zit ik onder een mobiel van blikken trommeltjes.